Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2012

ΟΡΓΑΝΑ ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑΣ


Για την ασφαλή εκτέλεση των ταξιδιών οι ναυτικοί ήταν υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν ορισμένα ναυτικά όργανα για την εφαρμογή των κανόνων της ναυσιπλοΐας. Ανάλογα με το μέγεθός τους, την κατηγορία τους και την έκταση των ταξιδιών τους, τα πλοία ήταν εφοδιασμένα με τα απαραίτητα ναυτικά όργανα. Τα πιο σημαντικά όργανα ήταν ο αστρολάβος, ο εξάντας, η πυξίδα και η γυροπυξίδα. Άλλα σημαντικά όργανα ήταν το ανεμολόγιο, το γυροσκόπιο, το δρομόμετρο, το βυθόμετρο κ.α. Ας δούμε όμως τη χρήση, τη μορφή και την προέλευση των σημαντικότερων ναυτικών οργάνων.

ΑΣΤΡΟΛΑΒΟΣ


         

Ο αστρολάβος είναι όργανο που χρησιμοποιούνταν για να παρατηρηθούν τα αστέρια και να προσδιοριστεί το ύψος τους επάνω στον ορίζοντα. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι αρχαίοι, ο αστρολάβος εφευρέθηκε τον 2ο π.X. αι. από τον Ίππαρχο. Σύμφωνα με τον Πτολεμαίο ο αστρολάβος ήταν ένα είδος γεωγραφικού χάρτη. Στον Μεσαίωνα ο αστρολάβος ήταν το κύριο όργανο ναυσιπλοΐας, αργότερα όμως αντικαταστάθηκε από τον εξάντα. Ο ναυτικός αστρολάβος και ο παραπλήσιος τεταρτοκυκλικός κατασκευάστηκαν για αποκλειστική χρήση επάνω στα πλοία και μεθόδευαν την εύρεση του γεωγραφικού πλάτους στην ανοικτή θάλασσα με αστρονομικό τρόπο.

Στην αρχαία μορφή του ο αστρολάβος αποτελούνταν από ένα ξύλινο δίσκο που ήταν κρεμασμένος από έναν κρίκο. Στην άκρη του δίσκου ήταν χαραγμένες οι υποδιαιρέσεις του κύκλου. Ακόμη, υπήρχε ένα σκόπευτρο το οποίο περιστρέφονταν πάνω σε ένα κεντρικό άξονα με το οποίο μπορούσε κάποιος να σκοπεύσει τον ήλιο και τα αστέρια. Με το πέρασμα του χρόνου οι αστρολάβοι εξελίχθηκαν. Έγιναν μεταλλικοί και με αυτούς με αυτούς μπορούσες να προσδιορίσεις ακόμη και την ώρα. Στις αρχές του 20ου ?? αιώνα είχαμε την εμφάνιση του πρισματικού αστρολάβου που επέτρεπε την ανάκλαση των ακτίνων ενός ουράνιου σώματος πάνω σε υδραργυρική επιφάνεια και προσδιόριζε τη χρονική στιγμή που ο αστέρας έφθανε σε ορισμένο ύψος πάνω από τον ορίζοντα.

ΕΞΑΝΤΑΣ



Ο εξάντας είναι όργανο που οι ναυτικοί το χρησιμοποιούσαν για να μετρήσουν τα ύψη των ουράνιων σωμάτων από αεροσκάφη, διαστημόπλοια ή καταστρώματα πλοίων, παρά τη μη σταθερότητα του παρατηρητή. Οι κυριότεροι τύποι εξάντων είναι ο ναυτικός εξάντας και ο εξάντας φυσαλίδας, ο οποίος χρησιμοποιούνταν μόνο σε αεροσκάφη. Ο ναυτικός εξάντας αντικατέστησε τον αστρολάβο και έγινε το κύριο όργανο ναυσιπλοΐας. Με τη βοήθεια του ναυτικού εξάντα προσδιορίζονταν η γωνία ανάμεσα στον υποτιθέμενο ορατό ορίζοντα και σ' ένα ουράνιο σώμα, που συνήθως ήταν ο ήλιος.

ΠΥΞΙΔΑ

Η πυξίδα είναι ναυτιλιακό όργανο που χρησιμεύει για τον προσανατολισμό πλοίων, αεροσκαφών, ακόμη και χερσαίων οχημάτων, όταν αυτά κινούνται προς άγνωστη κατεύθυνση.
Παραμένει ακόμη άγνωστος ο τόπος και ο χρόνος ανακάλυψης της πυξίδας, ενώ άγνωστος είναι και ο χρόνος της πρώτης εφαρμογής της πυξίδας στη ναυτιλία. Σύμφωνα όμως με όσα έχουν αναφερθεί, οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν τη μαγνητική πυξίδα περί το 1100 μ.Χ., οι ναυτικοί της δυτικής Ευρώπης περί το 1187 μ.Χ., οι Άραβες περί το 1220 μ.Χ. και οι Σκανδιναβοί περί το 1300 μ.Χ.. Η συσκευή ενδέχεται να ανακαλύφθηκε είτε ανεξάρτητα από τη κάθε μια από τις παραπάνω φυλές, είτε διαδόθηκε από τη μία στην άλλη.{ΝΑ ΔΙΑΓΡΑΦΕΙ}
Η πρώτη ναυτική πυξίδα απαρτίζονταν από μία μαγνητισμένη βελόνα η οποία ήταν στερεωμένη σε μία ξύλινη σχίζα, που επέπλεε στο νερό μέσα σε μία λεκάνη. Αργότερα η βελόνα προσαρμόστηκε σε έναν οβελίσκο που ήταν στερεωμένος στη βάση ενός δοχείου. Η πυξίδα εξελίσσονταν με το πέρασμα του χρόνου και άλλαζε μορφές για να φτάσει στη σύγχρονη μορφή της. Ανεξάρτητα πάντως από την οποιαδήποτε μορφή της η πυξίδα ήταν το πιο χρήσιμο και αναγνωρίσιμο ναυτιλιακό όργανο έστω και αν θεωρούνταν προβληματικό και ευπαθές.

ΓΥΡΟΠΥΞΙΔΑ

Η γυροπυξίδα είναι όργανο της ναυσιπλοΐας, που έχει ως βάση του το γυροσκόπιο και χρησιμεύει για τον προσδιορισμό της διεύθυνσης του γεωγραφικού βορρά.
Οι γυροπυξίδες εμφανίστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα στα πολεμικά σκάφη, συμπληρώνοντας ή αντικαθιστώντας τις μαγνητικές πυξίδες. Η γυροπυξίδα αποτελείται από ένα γυροσκόπιο το οποίο είναι αναρτημένο από το κέντρο βάρους και τροφοδοτούμενο με ηλεκτρικό ρεύμα για να περιστρέφεται με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Με τη βοήθεια ενός αντίβαρου το γυροσκόπιο διατηρεί την οριζόντια θέση του, ενώ με τη βοήθεια ενός κατάλληλου συστήματος απόσβεσης διατηρεί την κατεύθυνσή του προς το γεωγραφικό βορρά. Τέλος η γυροπυξίδα, μπορεί με τη βοήθεια κάποιων συστημάτων διόρθωσης να βρίσκει το γεωγραφικό πλάτος στο οποίο βρίσκεται το πλοίο καθώς και την ταχύτητα και τις επιταχύνσεις που δέχεται το πλοίο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Πόσο σημαντικές είναι οι στάσεις ασφαλείας όταν κάνουμε κατάδυση; Στάσεις ασφαλείας και γιατί πρέπει να κάνετε Ορισμένες τεχνικές που μαθαίν...